Καρκίνος Ωοθηκών
Τι είναι ο καρκίνος των ωοθηκών;
Τρέχουσες έρευνες δηλώνουν ότι ο καρκίνος των ωοθηκών ξεκινά στις σάλπιγγες και μετακινείται στις ωοθήκες, τα δίδυμα όργανα που παράγουν τα ωοθυλάκια της γυναίκας και αποτελούν την κύρια πηγή των γυναικείων ορμονών οιστρογόνων και προγεστερόνης.
Οι θεραπείες για τον καρκίνο των ωοθηκών έχουν γίνει πιο αποτελεσματικές τα τελευταία χρόνια, με τα καλύτερα αποτελέσματα να παρατηρούνται όταν η νόσος διαγιγνώσκεται σε πρώιμο στάδιο.Τα συμπτώματα του καρκίνου των ωοθηκών
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Φούσκωμα ή πίεση στην κοιλιά
- Πόνος στην κοιλιά ή τη λεκάνη
- Αίσθημα γρήγορης πληρότητας κατά τη διάρκεια των γευμάτων
- Η συχνότερη ούρηση
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να προκληθούν από πολλές καταστάσεις που δεν είναι καρκίνος. Εάν εμφανίζονται επίμονα για περισσότερο από μερικές εβδομάδες, αναφέρετέ τα στον γιατρό σας.
Παράγοντας Κινδύνου: Οικογενειακό Ιστορικό
Οι πιθανότητες μιας γυναίκας να αναπτύξει καρκίνο των ωοθηκών είναι υψηλότερες εάν ένας στενός συγγενής είχε καρκίνο των ωοθηκών, του μαστού ή του παχέος εντέρου. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι κληρονομικές γενετικές αλλαγές αντιπροσωπεύουν το 10% των καρκίνων των ωοθηκών. Αυτό περιλαμβάνει τις μεταλλάξεις γονιδίων BRCA1 και BRCA2, οι οποίες συνδέονταιμε τον καρκίνο του μαστού. Οι γυναίκες με ισχυρό οικογενειακό ιστορικό πρέπει να μιλήσουν με έναν γιατρό για να δουν αν θα μπορούσε να είναι χρήσιμη η στενότερη ιατρική παρακολούθηση.
Παράγοντας κινδύνου: Ηλικία
Ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο των ωοθηκών είναι η ηλικία. Είναι πολύ πιθανό να αναπτυχθεί στην εμμηνόπαυση. Η χρήση μετεμμηνοπαυσιακής ορμονοθεραπείας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο. Η σχέση φαίνεται ισχυρότερη στις γυναίκες που παίρνουν οιστρογόνα χωρίς προγεστερόνη για τουλάχιστον 5 έως 10 χρόνια. Οι γιατροί δεν είναι βέβαιοι εάν η λήψη ενός συνδυασμού οιστρογόνου και προγεστερόνης αυξάνει τον κίνδυνο.
Παράγοντας κινδύνου: Παχυσαρκία
Οι παχύσαρκες γυναίκες έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών από άλλες γυναίκες. Και τα ποσοστά θνητότητας για τον καρκίνο των ωοθηκών είναι υψηλότερα και για τις παχύσαρκες γυναίκες, σε σύγκριση με τις μη παχύσαρκες γυναίκες. Οι βαρύτερες γυναίκες φαίνεται να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Δοκιμές ανίχνευσης καρκίνου των ωοθηκών
Δεν υπάρχει εύκολος ή αξιόπιστος τρόπος για να διαγνωστεί ο καρκίνος των ωοθηκών εάν μια γυναίκα δεν έχει συμπτώματα. Ωστόσο, υπάρχουν δύο τρόποι για την πρόληψη του καρκίνου των ωοθηκών κατά τη διάρκεια μιας συνήθους γυναικολογικής εξέτασης.
Ο ένας είναι μια εξέταση αίματος για αυξημένα επίπεδα μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται CA-125.
Ο άλλος είναι το υπερηχογράφημα των ωοθηκών.
Δυστυχώς, καμία τεχνική δεν έχει αποδειχθεί ότι σώζει ζωές όταν χρησιμοποιείται σε γυναίκες μέσου κινδύνου. Γι ‘αυτόν τον λόγο, ο προληπτικός έλεγχος συνιστάται μόνο σε γυναίκες με ισχυρούς παράγοντες κινδύνου.
Διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών
Οι εξετάσεις απεικόνισης, όπως οι υπερηχογραφικές εξετάσεις ή οι εξετάσεις CΤ(αξονική τομογραφία), μπορούν να βοηθήσουν να αποκαλυφθεί μια ωοθηκική μάζα. Αλλά αυτές δεν μπορούν να καθορίσουν αν η ανωμαλία είναι καρκίνος. Εάν υπάρχουν υπόνοιες για καρκίνο, το επόμενο βήμα είναι συνήθως χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση ύποπτων ιστών. Στη συνέχεια, ένα δείγμα αποστέλλεται στο εργαστήριο για περαιτέρω εξέταση – βιοψία.
Στάδια του καρκίνου των ωοθηκών
Η αρχική χειρουργική επέμβαση για τον καρκίνο των ωοθηκών βοηθά επίσης να προσδιοριστεί σε ποιο βαθμό ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί και περιγράφεται από τα ακόλουθα στάδια
Στάδιο Ι: Περιορισμένη σε μία ή και στις δύο ωοθήκες
Στάδιο ΙΙ: Διασπορά στη μήτρα ή σε άλλα κοντινά όργανα
Στάδιο ΙΙΙ : Διασπορά στους λεμφαδένες ή στην κοιλιακή κοιλότητα
Στάδιο IV: Διασπορά σε μακρινά όργανα, όπως πνεύμονες ή ήπαρ
Τύποι καρκίνου των ωοθηκών
Η συντριπτική πλειοψηφία των καρκίνων των ωοθηκών είναι επιθηλιακά καρκινώματα ωοθηκών. Αυτοί είναι κακοήθεις όγκοι που σχηματίζονται από κύτταρα στην επιφάνεια των ωοθηκών. Μερικοί επιθηλιακοί όγκοι δεν είναι σαφώς καρκινικοί. Αυτά είναι γνωστά ως όγκοι χαμηλού κακοήθους δυναμικού (LMP). Οι όγκοι LMP αναπτύσσονται πιο αργά και είναι λιγότερο επικίνδυνοι από άλλες μορφές καρκίνου των ωοθηκών.
Τα ποσοστά επιβίωσης του καρκίνου των ωοθηκών
Ο καρκίνος των ωοθηκών μπορεί να είναι μια άσχημη διάγνωση, με τα σχετικά πενταετή ποσοστά επιβίωσης που κυμαίνονται από 90% έως 17% για τον επιθηλιακό καρκίνο των ωοθηκών, ανάλογα με το στάδιο κατά τον οποίο βρέθηκε ο καρκίνος. Για τους όγκους LMP, τα σχετικά πενταετή ποσοστά επιβίωσης κυμαίνονται από 97% έως 89%.
Χειρουργική του καρκίνου των ωοθηκών
Η χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιείται για τη διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών και καθορίζει το στάδιο της, αλλά είναι επίσης η πρώτη φάση της θεραπείας. Ο στόχος είναι να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν περισσότερο ο καρκίνος. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει μία ωοθήκη και τον κοντινό ιστό στο στάδιο Ι. Σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να είναι απαραίτητο να αφαιρεθούν και οι δύο ωοθήκες μαζί με τη μήτρα και τους περιβάλλοντες ιστούς.
Χημειοθεραπεία
Σε όλα τα στάδια του καρκίνου των ωοθηκών, η χημειοθεραπεία χορηγείται συνήθως μετά από χειρουργική επέμβαση. Αυτή η φάση της θεραπείας χρησιμοποιεί φάρμακα στοχεύοντας στο να σκοτώσει οποιοδήποτε υπόλοιπο καρκίνου στο σώμα. Τα φάρμακα μπορούν να χορηγηθούν από το στόμα, ενδοφλέβια ή απευθείας στην κοιλιά (ενδοπεριτοναϊκή χημειοθεραπεία). Οι γυναίκες με όγκους LMP συνήθως δεν χρειάζονται χημειοθεραπεία, εκτός εάν οι όγκοι επανεμφανιστούν μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Στοχευμένες θεραπείες
Οι ερευνητές εργάζονται για θεραπείες που στοχεύουν στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο καρκίνος των ωοθηκών. Μια διαδικασία που ονομάζεται αγγειογένεση περιλαμβάνει το σχηματισμό νέων αιμοφόρων αγγείων για την τροφοδότηση των όγκων. Ένα φάρμακο που ονομάζεται Avastin εμποδίζει αυτή τη διαδικασία, προκαλώντας τη συρρίκνωση ή τη διακοπή της ανάπτυξης των όγκων
Μετά τη θεραπεία: Πρώιμη εμμηνόπαυση
Όταν οι γυναίκες έχουν αφαιρέσει και τις δύο ωοθήκες, δεν μπορούν πλέον να παράγουν τα δικά τους οιστρογόνα. Αυτό προκαλεί εμμηνόπαυση, ανεξάρτητα από το πόσο νέα είναι η ασθενής. Η μείωση των ορμονικών επιπέδων μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο για ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της οστεοπόρωσης. Είναι σημαντικό οι γυναίκες να έχουν τακτική παρακολούθηση μετά τη θεραπεία τους για καρκίνο των ωοθηκών.
Μετά τη θεραπεία: προχωρώντας στη ζωή.
Οι γυναίκες μπορεί να διαπιστώσουν ότι χρειάζεται πολύς χρόνος να επανέλθει η ενεργητικότητά τους μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας. Η κόπωση είναι ένα πολύ κοινό πρόβλημα μετά από θεραπεία για καρκίνο. Η έναρξη ενός ήπιου προγράμματος άσκησης είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για την αποκατάσταση της ενέργειας και τη βελτίωση της συναισθηματικής ευεξίας. Συμβουλευτείτε την ομάδα υγείας σας για να προσδιορίσετε ποιες δραστηριότητες είναι κατάλληλες για εσάς.
Μείωση κινδύνου: Εγκυμοσύνη
Οι γυναίκες που έχουν βιολογικά παιδιά είναι λιγότερο πιθανό να πάθουν καρκίνο των ωοθηκών από τις γυναίκες που δεν έχουν γεννήσει ποτέ. Ο κίνδυνος φαίνεται να μειώνεται με κάθε εγκυμοσύνη και ο θηλασμός μπορεί να προσφέρει πρόσθετη προστασία.
Μείωση κινδύνου: ‘Το χάπι’
Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι επίσης λιγότερο συχνός σε γυναίκες που έχουν πάρει αντισυλληπτικά χάπια. Οι γυναίκες που έχουν χρησιμοποιήσει το χάπι για τουλάχιστον πέντε χρόνια έχουν περίπου το μισό κίνδυνο από γυναίκες που δεν πήραν ποτέ το χάπι. Όπως και η εγκυμοσύνη, τα χάπια ελέγχου γεννήσεων αποτρέπουν την ωορρηξία. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι λιγότερες ωορρηξίες μπορεί να προστατεύσουν από καρκίνο των ωοθηκών.
Μείωση Κινδύνου: περίδεση σαλπίγγων
Η περίδεση των σαλπίγγων, τυπικά γνωστή ως στείρωση, μπορεί να προσφέρει κάποια προστασία από τον καρκίνο των ωοθηκών. Το ίδιο ισχύει και για την υστερεκτομή (αφαίρεση της μήτρας).
Μείωση κινδύνου: Αφαίρεση των ωοθηκών
Για τις γυναίκες με γενετικές μεταλλάξεις που τους θέτουν σε υψηλό κίνδυνο για καρκίνο των ωοθηκών, η αφαίρεση των ωοθηκών είναι μια επιλογή. Αυτό μπορεί επίσης να συζητηθεί και για σε γυναίκες άνω των 40 ετών που προχωρούν σε υστερεκτομή.
Μείωση κινδύνου: Διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά
Ενώ δεν υπάρχει σαφής διατροφική πρόταση για την πρόληψη του καρκίνου των ωοθηκών, υπάρχουν ωστόσο ενδείξεις ότι αυτό που τρώτε μπορεί να κάνει τη διαφορά. Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι γυναίκες που ακολούθησαν διατροφή χαμηλών λιπαρών για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια ήταν λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο των ωοθηκών. Μερικοί ερευνητές αναφέρουν ότι ο καρκίνος είναι επίσης λιγότερο συχνός στις γυναίκες που τρώνε πολλά λαχανικά, αλλά χρειάζονται περισσότερες μελέτες.